کتاب بوستان سعدی یا همان «سعدی نامه» نخستین اثر منظوم سعدی شیرینسخن است که در سال 655 هجری قمری سرودن آن پایان یافت و پس از آن نگارش کتاب گلستان به نثر مسجع آغاز شد. به گفته مورخان، شیخ سعدی این اثر ناب و نغز را در زمانیکه سفر بود سرود و هنگام بازگشت به شیراز آن را به بزرگان دیگر عرضه کرد. در همان زمان بود که در وصف این کتاب فرمودند:
ز ششصد فزون بود پنجاه وپنج
که پُر دُر شد این نامبردار گنج
از نظر بسیاری از کارشناسان، پند و اندرزها و آرزوهای سعدی در بوستان بیش از آثار دیگر خودنمایی میکند، چراکه سعدی توانست مدینه فاضله یا آرمانشهری را که همیشه به دنبال آن بود، به خوبی در این کتاب به همگان گوشزد کند. به واقع کتاب بوستان سعدی دنیای حقیقت و راستی است و در آن عدالت، انصاف و حقپذیری، ویژگیهایی هستند که باید تقدیر شوند. شاید بههمین دلیل است که حقگویی و حقشنوی مقامی والا در این کتاب دارند. اگر به دنبال شنیدن صدای بشردوستانه و حقوق بشر در این دنیای جنگ و تبعیض هستید، پیشنهاد میکنیم به سراغ سرودههای کتاب بوستان سعدی بروید. خوانش بوستان سعدی دل آدمی را از زنگار روزگار منزه و تصفیه میکند چراکه در هر بیتی از آن، آثاری از تشویق به عواطف انسانی، همدلی و پیوستگی بین افراد بشر دیده میشود. در ادامه این مطلب میتوانید با ویژگیهای بیشتر نثر بوستان آشنا شوید.
برای خرید بوستان سعدی از این لینک اقدام کنید:
قالب کتاب بوستان سعدی
این اثر فاخر حدود 4 هزار بیت دارد و تمامی اشعار آن در قالب مثنوی و در بحر متقارب سروده شدهاند. از نظر وزن و قالب شعری، جز شعرهای حماسی محسوب میشود. اگرچه در محتوا بیشتر به ادب و تربیت، اخلاق، اجتماعات و سیاست پرداخته است. از نظر بسیاری از افراد عادی با هر سطح آگاهی و دانش ادبی، ویژگی بارز زبان بوستان سعدی سادگی و روانی آن است. همین سهل و ممتنع بودن باعث شده است که سعدی بتواند با زیرکی تمام به مفاهیم عمیق اخلاقی و انسانیت در ضمن حکایات خود اشاره کند. آثاری مانند بوستان و گلستان سعدی، علاوه بر اینکه عصاره تفکرات و تأملات عرفانی، اجتماعی و تربیتی سعدی هستند؛ نشانگر اخلاق، روش و مسلک گذشته ایرانیان نیز هستند و بههمین دلیل هیچگاه عظمت و درخشش خود را از دست نخواهند داد.
کتاب بوستان سعدی دارای چند باب است؟
کتاب بوستان سعدی در اصل از یک دیباچه یا همان سرآغاز و 10 باب تشکیل شده است که به ترتیب دارای عناوین در عدل و تدبیر و رای، در احسان، در عشق و مستی و شور، در تواضع، در رضا، در قناعت، در عالم تربیت، در شکر بر عافیت، در توبه و راه صواب و در مناجات و ختم کتاب هستند. البته در حال حاضر نسخههای فراوانی از این کتاب تجدید طبع شده و شرحهای بسیاری برای آن نگارش شده است. میتوان گفت که در این میان، نسخههای تصحیحشده زنده یاد علی فروغی و مرحوم غلامحسین یوسفی از معتبرترینها هستند.
سخن آخر
به واقع کتاب بوستان سعدی شاعرانهترین مثنوی اخلاقی و عرفانی است و نظیر آن هنوز وجود ندارد. از نظر بسیاری از کارشناسان مذهبی و ادبی، تمامی حسن این اثر به خدامحوری سعدی و اعتقاد خالص او به وحدانیت خداوند باز میگردد. در کنار آن اعتقاد ویژه سعدی به «عشق» باعث شد که بیان همه آثار او منجمله غزلیات، بوستان و گلستان، سرشار از محبت و لطافت باشد و هربار خوانش آنها جان خسته ما را احیا کند. از نظر محمد علی فروغی، هیچکس در عالم هنوز نتوانسته به کیفیت سعدی عشق را درک کند و آن را به زبان بیاورد. زیرا عشق سعدی از روی هوا و هوس نیست و یک امر علیحده و جدی است. عشق او از مخلوق آغاز میشود و سرانجام به خالق میرسد. شاید بههمیندلیل است که سعدی در مواعظ غزلیات خود میگوید: «عشق را آغاز هست انجام نیست»!
حلاوت کلام سعدی در کتاب بوستان باعث شده کسانیکه حتی به ادبیات علاقه زیادی ندارند، از خواندن آن خسته نشوند و حتی با اشتیاق زیادی تا انتها پیش بروند. اگر تا الان فرصت نکردهاید کتاب بوستان سعدی را حتی تورق کنید، پیشنهاد میکنیم هر چه زودتر دست به کار شوید و هر روز زمان کوتاهی را به خواندن آن اختصاص دهید.